EPISTULA CCCI.AD BARTHOLOMAEUM EXONIENSEM EPISCOPUM. SHOW LINKS TO MANUSCRIPTS SHOW APPARATUS
| 1 | Idem BARTHOLOMAEO Exoniensi episcopo. |
| 2 | Ecclesia in arcto est, et ex dissensione regni et sacerdotii eam undique premunt angustiae. Nam quam rex perimit, illa vindicat libertatem, et si vellet a status sui defensione cessare et acquiescere iussionibus tyrannorum, illico indignationem apostolicae sedis exciperet. Sed quia longe tolerabilius est incidere in manus hominum, quam derelinquere legem Dei, officiosissimum et consiliosissimum reputo non modo facultates et fallacis dona fortunae pro tuenda libertate, pro legibus paternis, exemplo sanctorum exponere: sed et ipsum corpus, quod quibuscunque flagellis atteratur, quibuscunque tyrannorum carnificinis torqueatur ad praesens, velint nolint persecutores, pulchrius et fortius, prout merita praecesserint, glorificatum in illa die restituet Christus, pro cuius fide et obedientia nunc salubriter exponitur aut deponitur. |
| 3 | Sed, etsi eo usque tyrannorum rabies invaluerit, Facilis iactura sepulcri, (Verg. Aen. II, 646.) ubi coelo tegitur qui non habet urnam. Consilium in ambiguis duntaxat habet locum: nec debet esse ambiguum quod gerendum praescribit lex divina. Nam nec minimum de mandatis Dei, si quod tamen, quod vix crediderim, parvum est, pro temporali vita, ne dum pro mundana supellectili vel quiete vana consiliove deseritur. |
| 4 | Nam et minima servata vitam acquirunt, et plerumque martyrii gloriam promerentur. Neglecta vero ex crimine inobedientiae et contemptus, internam ingerunt mortem. Captam aviculam cum pullis occidi prohibet Dominus, subiiciens praemium esse huius mandati si observetur, ut longo vivas tempore; quod quidem adiici mandatis aliis non facile reperies, nisi ubi patrem et matrem praecipit honorari. Idem ergo magno et ei quod minimum videtur subintulit praemium, ut doceret quoniam et minimi diligens observantia vitae promeritoria est. |
| 5 | Nunquid non scriptum est, quoniam qui minima spernit, paulatim decidet, et qui in modico fidelis est, super multa constituetur? Nec hoc dixerim quod omnes capiant verbum istud, aut quod ego minima diligenter observem, qui saepe et multum in magnis delinquo et maximis. Si quidem obedientia maximum est mandatum, sine cuius diligentiori custodia salutem provectorum nullus assequitur. Melior est enim obedientia quam victimae. Sicut e latere crimen ariolandi est, repugnare, et quasi scelus idololatriae nolle acquiescere. Et ut ad obediendi virtutem fortius animeris, domini papae te munit auctoritas, sicut habes ex litteris, quas episcopo Wigorn. |
| 6 | nuper scripsit, consulenti an ad episcopatum suum potius redire deberet, et regis obsequi voluntati, an assistere domino Cantuar. pro libertate Ecclesiae et defensione divinae legis, omnia supra quam dici possit pericula in se et suis fortiter sustinenti. Exemplum litterarum inferius subiectum est. Exsecutorem voluntatis suae te faciat Dominus, et eam fidei fortitudinem et perseverantiam conferat, ut fratres coaevos et posteros in timore Domini et cultu iustitiae feliciter valeas roborare. |